हिलरी क्लिंटन यांची उमेदवारी अमेरिकन राजकीय क्षेत्रातील महत्त्वाचा टप्पा.
वसंत गणेश काणे
हिलरी क्लिंटन यांची उमेदवारी कुणाला आवडो किंवा न आवडो एक गोष्ट नक्की आहे की, ही उमेदवारी अमेरिकन राजकीय क्षेत्रातील महत्त्वाचा टप्पा आहे. फिलाडेल्फिया येथे त्यांना अधिकृत उमेदवार म्हणून जाहीर करण्यात आले ही एक अभूतपूर्व घटना आहे. खुद्द महिलांनी व त्यांच्या सहकाऱ्यांनी महत्त्वाची पदे महिलांना मिळावीत, यासाठी काही कमी प्रयत्न केलेले नाहीत. १९१७ मध्ये रिपब्लिकन पक्षाच्या तिकिटावर जिनेट रॅनकिन ही महिला पहिल्यांदा मोनटॅना या महिलांना मताधिकार मिळावा यासाठीच्या चळवळीत आघाडीवर असलेल्या राज्यातून हाऊसमध्ये निवडून आली. तीन वर्षे याअगोदर महिलांना मतदानाचा अधिकार देणारी १९ वी घटनादुरुस्ती पारित करण्यात आली होती.
१९४९ साली मार्गारेट स्मिथ ही महिला पतीच्या निधनानंतर रिक्त झालेल्या जागी रिपब्लिकन पक्षाची सदस्य म्हणून नामनिर्देशित झाली व तिने पतीचा सदस्यत्त्वाचा कालावधी पूर्ण केला. नंतर ती स्वबळावर निवडून आली. रिपब्लिकन पक्षाच्या वतीने १९६४ साली तिचे नाव अध्यक्षपदासाठी सुचविण्यात आले होते. १९७८ कॅनसॅसमध्ये रिपब्लिकन पक्षाच्या उमेदवार काॅंग्रेसवर निवडून आल्या होत्या. पदाधिकारी महिलांचे सध्याचे प्रमाण २५ टक्के आहे. मेयरपदावर १८ टक्के महिला आहेत. राज्यविधीमंडळात२४.४ ौटक्के महिला आहेत. सहा महिला गव्हर्नरपदीनिवडून आल्या आहेत.सीनेटमध्ये २० टक्के तर हाऊस आॅफ रिप्रेझेंटेटिव्हज मध्ये १९ टक्के महिला आहेत.
पण आजवर अमेरिकेच्या अध्यक्षपदी महिला निवडून आलेली नाही. ही कल्पना हास्यकारकच नव्हे तर हास्यास्पद मानली जात असे. तो विडंबनाचाही विषय असे. महिलांना दुबळ्या, अननुभवी आणि भावनेच्या आहारी जाणाऱ्या मानले जात असे. अटीतटीच्या प्रसंगी त्यांच्यावर भरवसा ठेवता येईल, असे मानले जात नसे. जागतिक घडामोडी त्यांच्या समजण्यापलीकडचा विषय मानला जायचा. त्यांचे ज्ञान व बुद्धिमत्ता, अनुभव , सेवा व समर्पण सार्वजनिक क्षेत्रात उपयोगाचे समजले जात नसे.
हे सर्व समज बघता हिलरी क्लिंटन यांची उमेदवारी हे एक क्रांतीकारी पाऊल मानावयास हवे.
वसंत गणेश काणे
हिलरी क्लिंटन यांची उमेदवारी कुणाला आवडो किंवा न आवडो एक गोष्ट नक्की आहे की, ही उमेदवारी अमेरिकन राजकीय क्षेत्रातील महत्त्वाचा टप्पा आहे. फिलाडेल्फिया येथे त्यांना अधिकृत उमेदवार म्हणून जाहीर करण्यात आले ही एक अभूतपूर्व घटना आहे. खुद्द महिलांनी व त्यांच्या सहकाऱ्यांनी महत्त्वाची पदे महिलांना मिळावीत, यासाठी काही कमी प्रयत्न केलेले नाहीत. १९१७ मध्ये रिपब्लिकन पक्षाच्या तिकिटावर जिनेट रॅनकिन ही महिला पहिल्यांदा मोनटॅना या महिलांना मताधिकार मिळावा यासाठीच्या चळवळीत आघाडीवर असलेल्या राज्यातून हाऊसमध्ये निवडून आली. तीन वर्षे याअगोदर महिलांना मतदानाचा अधिकार देणारी १९ वी घटनादुरुस्ती पारित करण्यात आली होती.
१९४९ साली मार्गारेट स्मिथ ही महिला पतीच्या निधनानंतर रिक्त झालेल्या जागी रिपब्लिकन पक्षाची सदस्य म्हणून नामनिर्देशित झाली व तिने पतीचा सदस्यत्त्वाचा कालावधी पूर्ण केला. नंतर ती स्वबळावर निवडून आली. रिपब्लिकन पक्षाच्या वतीने १९६४ साली तिचे नाव अध्यक्षपदासाठी सुचविण्यात आले होते. १९७८ कॅनसॅसमध्ये रिपब्लिकन पक्षाच्या उमेदवार काॅंग्रेसवर निवडून आल्या होत्या. पदाधिकारी महिलांचे सध्याचे प्रमाण २५ टक्के आहे. मेयरपदावर १८ टक्के महिला आहेत. राज्यविधीमंडळात२४.४ ौटक्के महिला आहेत. सहा महिला गव्हर्नरपदीनिवडून आल्या आहेत.सीनेटमध्ये २० टक्के तर हाऊस आॅफ रिप्रेझेंटेटिव्हज मध्ये १९ टक्के महिला आहेत.
पण आजवर अमेरिकेच्या अध्यक्षपदी महिला निवडून आलेली नाही. ही कल्पना हास्यकारकच नव्हे तर हास्यास्पद मानली जात असे. तो विडंबनाचाही विषय असे. महिलांना दुबळ्या, अननुभवी आणि भावनेच्या आहारी जाणाऱ्या मानले जात असे. अटीतटीच्या प्रसंगी त्यांच्यावर भरवसा ठेवता येईल, असे मानले जात नसे. जागतिक घडामोडी त्यांच्या समजण्यापलीकडचा विषय मानला जायचा. त्यांचे ज्ञान व बुद्धिमत्ता, अनुभव , सेवा व समर्पण सार्वजनिक क्षेत्रात उपयोगाचे समजले जात नसे.
हे सर्व समज बघता हिलरी क्लिंटन यांची उमेदवारी हे एक क्रांतीकारी पाऊल मानावयास हवे.
No comments:
Post a Comment